Hst9 Organische stoffen
- additie: Een additie is een reactie waarbij atomen of atoomgroepen toegevoegd worden aan een onverzadigde verbinding.
- alcohol: Alcoholen zijn koolstofverbindingen met als functionele groep
- aldehyden :zijn koolstofverbindingen met als functionele groep een eindstandige carbonylgroep (-CHO).
- alkaan: Alkanen zijn verzadigde acyclische koolwaterstoffen.
- alkeen: Alkenen zijn acyclische koolwaterstoffen met één dubbele binding.
- alkyn: Alkynen zijn acyclische koolwaterstoffen met één drievoudige binding.
- alkylgroep:Een alkylgroep is een atoomgroep met één waterstof minder dan het corresponderende n-alkaan.
- amide: Amides zijn koolstofverbindingen met als functionele groep de amidegroep (-CONH2).
- amine: Amines zijn koolstofverbindingen met als functionele groep de aminegroep (-NH2)
- aromaat: Aromaten zijn moleculen met een vlakke ringstructuur die afwisselend enkelvoudige en dubbele bindingen bevatten.
- carbonylgroep: De carbonylgroep is de functionele groep van aldehyden en ketonen.
- carbonzuur:De carbonzuren zijn koolstofverbindingen met als functionele groep de carboxylgroep (-COOH)
- carboxylgroep: De carboxylgroep is de functionele groep van de carbonzuren.
- chiraal koolstofatoom: Een chiraal koolstofatoom is een koolstofatoom waaraan vier verschillende atomen en/of atoomgroepen zijn gebonden.
- cis-transisomerie: Cis-transisomerie is een soort van isomerie die kan optreden bij een dubbele koolstof-koolstofbinding.
- condensatie: Een condensatie is een reactie waarbij twee grotere substraatmoleculen binden met afsplitsing van een klein anorganisch molecule.
- cycloalkaan: Cycloalkanen zijn verzadigde cyclische koolwaterstoffen.
- degradatie:Een degradatie is een reactie waarbij een molecule afgebroken wordt tot kleinere moleculen.
- elektrofiel: Een elektrofiel deeltje is een deeltje dat een elektronenpaar kan binden. Het is een elektronenpaaracceptor.
- elektrofiele reactie: Een elektrofiele reactie is een reactie waarbij een elektrofiel aanvalt op een plaats in een molecule met een hoge elektronendichtheid.
- eliminatie: Een eliminatie is een reactie waarbij atomen of atoomgroepen worden onttrokken aan een verbinding.
- ester:Esters zijn koolstofverbindingen met als functionele groep de estergroep (-COO-).
- ether: De ethers zijn koolstofverbindingen met als functionele groep een zuurstofatoom dat gelegen is tussen twee koolstofatomen.
- functie-isomerie:Functie-isomerie is een soort van isomerie waarbij de moleculen van elkaar verschillen door de functionele groep.
- halogeenalkaan: Halogeenalkanen zijn koolstofverbindingen met als functionele groep een halogeen.
- heterolytische bindingsdoorbraak: Bij een heteterolytische bindingsdoorbraak krijgt één elektron beide bindingselektronen. Er ontstaan een anion en een kation.
- homolytische bindingsdoorbraak: Bij een homolytische bindingsdoorbraak krijgt elk atoom één bindingselektron.
- hydroxylgroep: De hydroxylgroep is de functionele groep van de alcoholen.
- initiatie: De initiatie is de eerste stap in een radicalaire reactie waarbij een homolytische bindingsdoorbraak optreedt.
- ionaire reactie:Een ionaire reactie is een reactie met een heterolytische bindingsdoorbraak.
- isomerie: Isomerie is het voorkomen van moleculen met dezelfde brutoformule, maar die van elkaar verschillen door de wijze waarop die atomen onderling verbonden of ruimtelijk geschikt zijn.
- ketenisomerie: Ketenisomerie is een soort van isomerie waarbij de moleculen verschillen door de plaats van de vertakking van de koolstofketen.
- keton: Ketonen zijn koolstofverbindingen met als functionele groep een niet-eindstandige carbonylgroep.
- koolstofverbinding: Organische stoffen of koolstofverbindingen zijn stoffen die hoofdzakelijk in de levende natuur voorkomen.
- koolwaterstof: Een koolwaterstof is een verbinding waarin uitsluitend koolstof- en waterstofatomen zitten.
- mesomerie: Bij mesomerie veranderen de valentie-elektronen van plaats, zodat hun verdeling niet door één lewisformule kan beschreven worden.
- monofunctionele C-verb: Monofunctionele koolstofverbindingen zijn koolstofverbindingen die één functionele groep bezitten.
- n-alkaan: n-alkanen zijn alkanen waarvan de koolstofketen niet vertakt is.
- negatief inductief effect, -I: Een negatief inductief effect wordt veroorzaakt wanneer bepaalde atomen of atoomgroepen in een molecule elektronen naar zich toe- trekken.
- normaalalkaan: n-alkaan.
- nucleofiel: Een nucleofiel is een deeltje dat beschikt over een vrij elektronenpaar.
- nucleofiele reactie: Een nucleofiele reactie is een reactie waarbij een nucleofiel aanvalt op een plaats in een substraat met een lage elektronendichtheid
- onverzadigde KWS: Onverzadigde koolwaterstoffen zijn koolwaterstoffen met minstens één meervoudige binding.
- optische isomerie: Optische isomerie is een soort van isomerie die optreedt bij moleculen met een chiraal koolstofatoom.
- organische stof: koolstofverbinding
- plaatsisomerie: plaatsisomerie is een soort van isomerie waarbij de moleculen verschillen door de plaats van de functionele groep of meervoudige binding
- polyfunctionele C-verb: Polyfunctionele koolstofverbindingen zijn koolstofverbindingen die meerdere, al dan niet verschillende, functionele groepen bevatten
- positief inductief effect, +I:Een positief inductief effect wordt veroorzaakt wanneer bepaalde atomen of atoomgroepen in een molecule elektronen van zich weg duwen.
- propagatie: De propagatie is de tweede stap in een radicalaire reactie waarbij radicalen reageren met het substraat en op deze manier nieuwe radicalen vormen.
- radicaal:Een radicaal is een atoom of atoomgroep met een oneven aantal elektronen.
- radicalaire reactie: Een radicalaire reactie is een reactie met een homolytische bindingsdoorbraak.
- reactiemechanisme: Een reactiemechanisme vermeldt de verschillende stappen in een reactie.
- reactietype: Een reactietype is een algemene omschrijving van de wijziging van het substraat bij een reactie.
- reagens (organische): Het reagens in een organische reactie is de kleine beweeglijke molecule die aanvalt op het substraat
- regel van Markovnikov: De regel van Markovnikov stelt dat bij de additie van een waterstofhalogenide of water het H-atoom terecht komt op het C-atoom dat al verbonden is met het grootste aantal H-atomen.
- regel van Zaitsev: De regel van Zaitsev stelt dat bij de eliminatie het meest gesubstitueerde alkeen gevormd wordt.
- skeletnotatie: De skeletnotatie is een voorstellingswijze van organische moleculen door middel van een gekartelde lijn en eventueel functionele groepen.
- stereoisomerie: Stereo-isomerie is een soort van isomerie waarbij de moleculen van elkaar verschillen door een verschillende ruimtelijke ordening
- structuurisomerie: Structuurisomerie is een soort van isomerie waarbij de moleculen van elkaar verschillen door een verschillende volgorde van de atomen.
- substitutie: Een substitutie is een reactie waarbij een atoom of atoomgroep vervangen wordt door een ander atoom of atoomgroep.
- substraat: Het substraat bij een organische reactie is de grotere organische molecule die de verandering ondergaat.
- terminatie: De terminatie is de derde stap in een radicalaire reactie waarbij twee radicalen met elkaar combineren.
- verkorte structuurformule: Met de verkorte structuurformule teken je de structuurformule met alle atoombindingen en functionele groepen. De C-H bindingen vervang je door -CH-, -CH2- of -CH3-, afhankelijk van het aantal gebonden waterstofatomen.
- zaagtandnotatie: skeletnotatie