Welke veranderingen kunnen er optreden bij een chemische reactie?

1.Onderzoeksvraag

Welke veranderingen kunnen er optreden bij een chemische reactie?

2.Voorbereiding

a.Materiaal + stoffen

Inkt en javel

• blauwe vulpeninkt, javel
• pasteurpipetjes, horlogeglas, maatbeker van 50 ml

Azijn en bakpoeder

• azijn en bakpoeder
• proefbuis, spatel, pasteurpipet

Zilvernitraat en keukenzout

• water, AgNO₃, NaCl
• proefbuis, spatel, pasteurpipet

3.Uitvoeren

a.Werkwijze

Inkt en javel

1. We leggen een druppel inkt in het midden van het horlogeglas
2. We gieten wat javel van de bus in een maatbeker, we pipetteren niet rechtstreeks uit de fles!
3. We pipetteren wat javel op onze druppel inkt

Azijn en bakpoeder

1. We voegen een spatelpunt bakpoeder toe aan een proefbuis.
2. We gieten wat azijn van de fles in een maatbeker
3. We pipetteren 3ml azijn op het bakpoeder.

Zilvernitraat en keukenzout

1. We voegen een spatelpunt zout toe aan een proefbuis en voegen at water toe om het op te lossen(5ml).
2. We gieten wat AgNO₃ van de fles in een maatbeker
3. We pipetteren 2ml AgNO₃ in de proefbuis

b.Waarneming (+ foto’s)

Inkt en javel

Azijn en bakpoeder

Zilvernitraat en keukenzout

4.Reflecteren

De blauwe kleur van de inkt gaat na het toevoegen van de kleurloze javel over in een gele kleur. KLEURVERANDERING

We hebben een wit poeder en een kleurloze vloeistof. Als we deze bij elkaar voegen wordt er schuim en belletjes gevormd. GASVORMING

We hebben 2 kleurloze vloeistoffen. Na het bij elkaar voegen worden de vloeistoffen samen troebel, als we de proefbuis wat laten rusten zien we een witte vaste stof op de bodem. NEERSLAGVORMING

Bij chemische reacties treden er allerlei veranderingen op. Dit is een teken van een stofverandering.

Bij elke chemische worden 1 of meer beginstoffen, of reagentia, omgezet naar 1 of meer eindstoffen of reactieproducten. De omzetting stellen we voor met een pijl.

reagens 1 + reagens 2 +………. –> reactieproduct 1 + reactieproduct 2 + ………….

5. Aanvullingen

Inkt en javel

• Controleer de datum van de javel, deze neemt namelijk af in kwaliteit, de NaClO ontbindt geleidelijk.
• Het gehalte NaClO in javel is gemiddeld 7-8 vol%.
• Je gebruikt best blauwe inkt.
• Je doet de javel best eerst in een maatbeker en dan vanuit de maatbeker pipetteren. Rechtstreeks uit de fles pippeteren kan de hele fles contamineren.

Alternatieve proeven

• Maken van caramelsaus: de witte kleur van suiker verandert in een bruine kleur.
• Rotten van voedingswaren
• Roesten van ijzer
• De spectaculaire proef met de verschillende kleuren(zie bijscholing zelf en filmpje bij bronnen)

Azijn en bakpoeder

• Tafelazijn bevat ongeveer 8 vol% azijnzuur, De reactie gaat ook op met een ander zuur.(HCl, citroenzuur)
• Bakpoeder is een rijsmiddel, een mengsel van gelijke hoeveelheden dubbelkoolzure soda en citroen- en wijnsteenzuur.
• De reactie die optreedt: NaHCO₃ + CH₃COOH -> CH₃COONa + CO₂ + H₂O

Alternatieve proeven

• Toevoegen van water zorgt ook voor gasvorming.

Zilvernitraat en keukenzout

• Bewaar het zilvernitraat in een donkere fles om kleuring te voorkomen
  onder invloed van fotolyse: 2AgCl ->2Ag + Cl₂