pH regenboog

Link filmfragment

1. Onderzoeksvraag

Hoe kunnen we een regenboog maken met behulp van een universele indicator?

2. Voorbereiding

Begrippen als achtergrond voor experiment

Universele indicator = een chemische stof die bij een verschillend zuurtegraad een andere kleur laat zien.

Materiaal + stoffen

• Maatcilinder
• HCl (0,1 mol/l)
• Na₂CO₃ (0,5 mol/l)
• Pasteurpipet
• Universele indicator

Opstelling (foto)

3. Uitvoeren

Werkwijze

• Breng de Na₂CO₃-oplossing (10 ml) in de maatcilinder
• Voeg hieraan 5 druppels van de universele indicator en zwenk met de maatcilinder zodat de indicator verdeeld is.
• Voeg nu de HCl oplossing bovenaan toe. Wacht om de 5 ml altijd een 10-tal seconden tot niets meer verandert en voeg dan weer toe. Doe dit totdat de bovenste 10 ml rood is en de onderliggende lagen een verschillende kleur krijgen

Waarneming (+ foto’s)

Na iets meer dan 10 ml Na₂CO₃ toe te voegen kunnen we een pH regenboog waarnemen. We hebben een regenboog gemaakt met vanonder een base en vanboven bevindt er zich een zuur. Dit is te zien aan de kleuren.

4. Reflecteren

Optredende reacties

Na₂CO₃ +  HCl –>  NaCl + NaHCO₃

Na₂ HCO₃ +  HCl –>   NaCl + H₂CO₃

Globale reactie

Na₂CO₃ + 2 HCl –> 2 NaCl + CO₂ + H₂O

De universele indicator is een stof dat via een kleur aangeeft indien een bepaalde zuur of base is en hoe sterk dat dit dan is. Hoe roder de kleur, hoe zuurder bijvoorbeeld.

In het begin heeft de oplossing een blauw/groene kleur, omdat het basische natriumcarbonaat in de maatcilinder aanwezig is. Naarmate we een zuur toevoegen, verkrijgen we aan de bovenkant een rodee kleur. In het midden mengt het zuur en het base tot neutraal en zo verkrijgen we daar een groen/gele kleur. Op deze manier hebben we een regenboog gevormd.

Bronnen

Literatuur:KLIK – KLIK – KLIK

Film: KLIK

5. Tips and tricks

Zorg dat je je Na₂CO₃ niet te snel toevoegt, anders krijg je geen mooi regenboogeffect, maar dan wordt dit één kleur.

Deze proef is een alternatief voor de pH rainbow met NaOH en HCl. Hier is de gradiënt trager opgebouwd en makkelijker vast te stellen.