Microschaaltitratie: vitamine C in fruitsap

 

1.Onderzoeksvraag

Hoe kunnen we ascorbinezuur aantonen in fruitsap?

2.Voorbereiding

a.Begrippen als achtergrond voor experiment

• Titreren, eindpunt

b.Materiaal + stoffen

• Na₂S₂O₃
• KIO₃
• KI
• Zetmeeloplossing
• H₂SO₄  1 mol/l
• Fruitsapstaal
• buret
• pipet
• maatcilinder
• beker
• burethouder

c.Bereiding oplossingen

-Na₂S₂O₃ 0,001 mol/l

Weeg exact 0,620 g Na₂S₂O₃.5H₂O af en los op in 250ml in een maatkolf. Breng de stockoplossing in een donkere glazen fles

-KIO₃ 0,001 mol/l

Weeg exact 0,054 g KIO₃ en los op in 250ml in een maatkolf

-KI 0,005 mol/l

Weeg 0,21 g KI en los op in 250ml in een maatkolf.

d.Opstelling (foto)

3.Uitvoeren

a.Werkwijze

1. Vul de buret met de thiosulfaatoplossing.
2. Breng met een pipet 2 ml KIO₃ in de beker.
3. Meet met een maatcilinder 3 ml KI oplossing toe aan de oplossing in de beker. Voeg enkele druppels zwavelzuuroplossing toe. De geel-bruine kleur verschijnt door het vormen van dijood.
4. Voeg een aantal druppels zetmeeloplossing toe.
5. De diep blauw-zwarte kleur verschijnt.Voeg met een glazen pipet 1 ml fruitsap toe en schud.
6. Titreer het overgebleven dijood met de thiosulfaatoplossing.
7. Het verdwijnen van de blauw-zwarte kleur duidt het eindpunt aan. Doe de titratie opnieuw en maak een gemiddelde.

b.Waarneming (+ foto’s)

4.Reflecteren

a.Optredende reacties

En overmaat dijood wordt toegevoegd, bekomen door reactie tussen jodaat en joide in aanwezigheid van zwavelzuur:
IO₃^– + 5 I^– + 6 H⁺ –> 3 I₂ +  H₂O
Een bepaalde hoeveelheid fruitsap wordt toegevoegd. Het ascorbinezuur in de drank reageert kwantitatief met het dijood.De overmaat van het dijood wordt getitreerd met een standaard thiosulfaatoplossing.
I₂ + 2 S₂O₃^2-  –> S₄O₆^2-  + 2I^–

b.Besluit

Er is 2,05ml thiosulfaatoplossing om de overmaat dijood weg te reageren.

Eerste titratie: 2,2ml
Tweede titratie: 1,9ml
Gemiddelde: 2,05ml

In 1 ml oplossing uit de buret zit 0,0010 mmol Na₂S₂O₃. In 2,05 ml zit dus 0,0010*2,05= 0,00205 mmol Na₂S₂O₃, dat is net zoveel mmol S₂O₃^2-

De reactie tussen S₂O₃^2- en I₂ verloopt in de verhouding 2:1

De hoeveelheid jood die in deze reactie gebruikt is, is dan 0,5*0,0205= 0,00125 mmol.

In het bekerglas zat 6 ml joodoplossing, deze bevatte 6*0,001= 0,006 mmol jood.

Trek hiervan de hoeveelheid jood af die gebruikt is bij de titratie, en je houdt over het jood dat heeft gereageerd met vitamine c.

Die hoeveelheid is 0,06-0,0125= 0,00475 mmol I₂.

0,0475 mmol jood reageert met 0,0475 mmol vitamine c. In het bekerglas was dus 0,0475 mmol vitamine c aanwezig. Deze hoeveelheid zit in 1 ml fruitsap. Dit komt overeen met 0,0475 mol/l of met molecuulmassa van 176,12: 0,78 g per liter fruitsap

5. Aanvullingen

a.Koppeling aan leerplan/nen

Voorzichtig zijn in de buurt van het eindpunt. De nauwkeurigheid is vrij beperkt omwille van de kleine hoeveelheden.

b.Bronnen

KLIK – KLIK – KLIK