Kleurstoffen in bloemblaadjes en vruchten

1.Onderzoeksvraag

Hoe kunnen we kleurstoffen uit bloemblaadjes of vruchten bekomen?

2.Voorbereiding

Materialen

• Zeezand
• Methanisch zoutzuur: Iml HCI konz. C) tot 30ml methanol (F, T)
• Loopvloeistof: butaan-1-ol (Xn) : ijsazijn (C) : water = 5:1:1
• Bloemen: Tulpen (bruin), Dahlia’s (donkerrood) Lobelia (diepblauw)
• Bessen: schillen van lijsterbessen
• Mortier en stamper
• Trechter, filtreerpapier
• 10 ml maatcilinder
• Papieren handdoeken
• Micropipetten scheidingskamer
• Silicagel DC-folie (Polygram)
• Föhn

3. Werkwijze

• Plet  de bloemblaadjes zo fijn  mogelijk met  uw vingers en doe ze in een mortel.
• Voeg 3 – 5 ml methanolische zoutzuur toe.
• Voeg 3 spatelpunten zeezand  toe en homogeniseer het plantmateriaal met de stamper.
• Doe een filterpapier in de trichter,   bevochtig met methanol, bevestig de trechter aan een statief en plaats er een  bekerglas onder.
• Voer de geplette bladeren rechtstreeks vanuit de mortier in de trechter .
• Dompel een micropipet onder in de kleurstofoplossing:   de oplossing stijgt  vanzelf 1 – 2 cm  naar boven. Wrijf eventuele aanhangend     druppels met een papieren doek.
• Breng de kleurstof roosteren nu band-vormige, ongeveer 1,5 cm boven de onderrand  op de Kiezelgel DC – folie op.
• Droog de aangebrachte  band met de  föhn.
• Doe 10 ml loopvloeistof in de  scheidingskamer, sluit en schud kort zodat  stoomverzadiging ingaat.
• Plaats nu de DC folie in de  scheidingskamer.
• Na ongeveer 30 minuten is de scheiding voltooid.   Haal  de DO folie eruit en droog deze met de föhn.
• Vergelijk het  chromatogram met de volgende schets:

4. Reflectie

Bloemkleurstoffen komen voor in de vacuolen   (celsapruimten)van bloeiende  cellen.  Vacuolevloeistof is  een waterige oplossing, deze   kleurstoffen zijn goed oplosbaar  in polaire oplosmiddelen  zoals water of methanol.  Al deze kleurstoffen behoren tot de klasse van anthocyanen; de kleuren variëren van  lichtrood tot  dieppaars.  De oplosbaarheid in water danken deze moleculen aan hun talrijke OH-groepen. Het verschillende aantal OH-groepen maakt de moleculen  anders    polair. Dit polariteitsverschil wordt gebruikt bij chromatografische  scheiding.  Hoe meer polair een materiaal   is, hoe minder ver het naar boven beweegt  op de silicagelfolie.