Invloed van concentratie op het evenwicht

1.Onderzoeksvraag

Hoe kun je het chemisch evenwicht verstoren onder invloed van concentratie van de reagerende stoffen? Kun je dit zien aan de kleur?

a. Materiaal + stoffen

• FeCl₃ – oplossing (1,0 mol/l)
• KSCN – oplossing (1,0 mol/l)
• NaOH – oplossing (1,0 mol/l)
• AgNO₃ – oplossing (1,0 mol/l)
• 6 proefbuisjes
• Maatbekers
• Maatkolf van 250 ml
• Pipetjes
• Weegschaal
• Weegschuitjes
• Lepeltjes

b.Opstelling (foto)

3.Uitvoeren

a.Werkwijze

• Nummer de proefbuisjes van 1 tot 6 met een alcoholstift
• Voeg aan elk proefbuisje ongeveer 1 à 2 cm aan FeSCN²⁺ – oplossing toe
• Proefbuis 1: toevoeging van enkele druppels FeCl₃ – oplossing
• Proefbuis 2: toevoeging van enkele druppels KSCN – oplossing
• Proefbuis 3: toevoeging van enkele druppels NaOH – oplossing
• Proefbuis 4: toevoeging van enkele druppels AgNO₃ – oplossing
• Proefbuis 5: toevoeging van water (verlaging van de concentratie door verdunning)
• Proefbuis 6: niks aan toevoegen (referentieproefbuis)

b.Waarneming en besluit (+ foto’s)

Proefbuis 1: Oranje à donker rood

Proefbuis 2: Oranje à rood

Proefbuis 3: Oranje à licht geel

Proefbuis 4: Oranje à troebele witte vloeistof

Proefbuis 5: Oranje à licht oranje

Proefbuis 6: Oranje (referentieproef)

Uit dit experiment blijkt dat een chemisch evenwicht kan worden verstoord door toevoeging van verschillende chemische stoffen. De waargenomen kleurveranderingen in de FeSCN²⁺ -oplossing na toevoeging van de oplossingen FeCl₃, KSCN en NaOH duidt aan dat deze stoffen het evenwicht hebben verstoord. De verstoringen leiden tot verschuivingen in de reactie.

Door toevoeging van FeCl₃– oplossing aan de FeSCN²⁺ -oplossing krijg je een overmaat aan Fe³⁺ – ionen. Door toevoeging van KSCN – oplossing aan de FeSCN²⁺ -oplossing krijg je een overmaat aan SCN^– – ionen. Toevoeging van NaOH -oplossing veroorzaakt een neerslag.

Bij een toevoegingen van AgNO₃ en water is er geen grote kleurveranderingen veroorzaken. Dit wil zeggen dat deze stoffen het evenwicht niet verstoren of slechts in minimale mate beïnvloeden.

Optredende reacties:

Fe³⁺ + SCN^–  ⇌ FeSCN²⁺

Ag⁺ + SCN^–  ⇌ AgSCN

Fe³⁺ + 3 OH^–  ⇌ Fe(OH)₃