Ijsballon
1.Onderzoeksvraag
Hoe kun je een ballon laten krimpen en opblazen met water?
2.Voorbereiding
Begrippen als achtergrond voor experiment
- aggregatietoestand
Materiaal + stoffen
-
- Grote reageerbuis met rand
- Ballon
- Bunsenbrander
- Ijsblokje
Opstelling
3.Uitvoeren
a. Werkwijze
- Doe een paar ijsblokjes in de reageerbuis en plaats een ballon over de opening.
- Klem de reageerbuis in een ondiepe hoek vast met een statiefklem.
- Gebruik de bunsenbrander om het ijs te smelten en breng vervolgens het water aan de kook.
- Pas als de ballon gevuld is en door condenswater iets naar beneden bol schiet, gaat de vlam van de bunsenbrander uit.
- Nadat de ballon is losgekomen, wordt deze uit de reageerbuis gehaald en met de opening naar beneden vastgehouden.
b. Waarneming
Bij verhitting met de bunsenbrander smelt het ijs en begint het water na korte tijd te koken. De ballon vult zich en zet uit in de loop van de tijd en nadien zakt de ballon terug naar beneden. Na het doven van de vlam van de bunsenbrander wordt de ballon slapper en hangt hij naast de reageerbuis. Als de ballon uit de reageerbuis wordt gehaald en met de opening naar beneden wordt gehouden, druppelt het water naar beneden.
4. Verklaring
Door verhitting wordt het ijs gesmolten en wordt het gevormde water aan de kook gebracht. De opstijgende waterdamp neemt meer ruimte in beslag dan het water, waardoor de ballon zich vult met waterdamp. Een deel van de waterdamp condenseert in de ballon. Het aldus gevormde water trekt de onderkant van de ballon naar beneden. Nadat devlam is gedoofd, koelt de waterdamp in de ballon af en condenseert. Het water neemt minder ruimte in beslag dan de waterdamp, waardoor de luchtballon weer verslapt.