Geheime boodschap korte tijd zichtbaar

1.Onderzoeksvraag

Kun jij ontdekken met welke stof deze geheime boodschap geschreven is? Dit kan je helpen om de plaats en dader van het delict te vinden.

2.Voorbereiding

a. Begrippen

Oxidatie: een chemisch proces waarbij het oxidatiegetal van een element stijgt en
elektronen worden afgestaan.

Oxidator: is een stof die in een redoxreactie elektronen opneemt.

Oxidatiegetal: of bindingsvermogen van een element geeft het aantal elektronen aan dat een atoom opneemt of afgeeft wanneer het overgaat in ionaire vorm.

Reductie: een chemisch proces waarbij het oxidatiegetal van een element daalt en
elektronen worden opgenomen.

Reductor: is een stof die tijdens een redoxreactie elektronen afgeeft.

Redoxreactie: of elektronenuitwisselingsreactie is een reactie waarbij het oxidatiegetal van één atoom toeneemt en het oxidatiegetal van een ander atoom afneemt.

b. Materialen

1 klein bekerglas
3 bekerglazen van 250ml
Grote witte filtreerpapieren
Kookplaat of gewoon elektrisch fornuis met één kookplaat
2 verstuivers
2,5g dijood
1,7g kaliumjodide
1g zetmeel
2,32g Na₂S₂O₃. 5H₂O
water

c. Opstelling

d. Veiligheid

3. Uitvoeren

a. Werkwijze

Doe de joodoplossing en de natriumthiosulfaatoplossing in een verstuiver.
Schrijf een boodschap met de zetmeeloplossing.
Laat de boodschap drogen.
Besproei de boodschap met de joodoplossing.
De boodschap wordt zwart.
Laat drogen.
Besproei de boodschap met de Na₂S₂O₃ – oplossing.

b. Waarneming

De zetmeeloplossing verdwijnt bij het opdrogen.
Bij het besproeien met de joodoplossing, wordt de tekst terug zichtbaar (zwart).
Wanneer we de boodschap besproeien met een Na₂S₂O₃ – oplossing verdwijnt de boodschap opnieuw.

4.Reflecteren

a. Besluit

C₆H₁₀O₅ + I₂ –> complex jood en zetmeel: paars

I₂ + 2S₂O₃^2- –> 2I^– + S₄O₆^2-

De blauwzwarte kleur ontstaat op het equivalentiepunt bij de reactie tussen zetmeel en di-jood. Di-jood kunnen we gebruiken als indicator om zetmeel aan te tonen. Na het equivalentiepunt wordt de oplossing terug kleurloos.

Tijdens de reactie tussen Na₂S₂O₃en de zetmeel- di-joodoplossing wordt thiosulfaat geoxideerd. Hierdoor wordt de oplossing terug kleurloos en kunnen we deze niet meer lezen.

Al sinds de mens kan schrijven, probeert hij zijn boodschappen geheim te houden. Al vanaf 400 v. Chr. zijn er bewijzen dat men gebruik maakte van het geheim schrift bij de Spartanen.

Bekendere verhalen van geheimschrift zijn afkomstig uit de tweede wereldoorlog. In de concentratie kampen mochten de gevangen brieven schrijven naar hun familieleden. Meestal werden die brieven na controle nooit verzonden en vernietigd. Sommige kleine briefjes werden goedgekeurd, af en toe bevatten deze geheime boodschappen waarin men vertelt in welke situatie de persoon werkelijk zit. Hieronder is een foto van een brief die door de controle is geraakt. Men leest “Lieve moeder! Ik ben gezond en voel me goed.”

b. Bronnen

KLIK – KLIK

5.Tips en Trics

Je moet ervoor zorgen dat je zetmeeloplossing verzadigd is.

6.Vaststellingen

In de omgeving van het lijk: Geheime boodschap
Verzamelde bewijsstukken: Geheime boodschap met eventueel verdere aanwijzingen.

7.Verdachten

De geheime boodschap is: cctfcrrgn

De oplossing is: aardappel

De dader is: Bertil

8.Werkblaadje

De geheime boodschap die zichtbaar wordt is:

Ontcijferd geeft dit:

OPM: je kan tips over de verdachte en de ontcijfering vinden op volgende link:

Besluit

Duid je hoofdverdachte aan.

Bertil
Marlies
Jorne
Jorge

De geheime boodschap die zichtbaar wordt is: cctfcrrgn