Extractie van cafeïne uit koffie

1.Onderzoeksvraag

Hoe verkrijg je cafeïne uit koffie?

2.Voorbereiding

a.Materiaal + stoffen

• erlenmeyers
• scheitrechter met stop
• filter
• watten
• waterbad
• balans, horlogeglas
• glazen staaf
• lakmoespapier
• cafeïne houdende stof (koffie)
• natriumcarbonaat
• dichloormethaan
• magnesiumsulfaat
• geconc HCl
• Kaliumchloraat
• NH₄OH 2 mol/l

b.Opstelling (foto)

c.Etiketten

3.Uitvoeren

a.Werkwijze

1. Voeg 150 ml van de vloeistof (koffie) en 2 g natriumcarbonaat in een erlenmeyer. Test met lakmoespapier.
2. Voeg 50 ml dichloormethaan toe en schud lichtjes gedurende 5 min. (Niet te hard of je krijgt een emulsie).
3. Giet de oplossing in een scheitrechter en wacht 5 à 10 minuten tot zich twee lagen gevormd hebben. De onderste laag vang je op in een erlenmeyer.
4. Bij de bovenste laag voeg je 50 ml dichloormethaan. Een paar maal de scheitrechter omkeren en de onderste fractie opvangen en bij de eerste voegen.
5. Bij de dichloormethaanfractie doe je 5 mg magnesiumsulfaat als droogmiddel.
6. We filtreren dit en laten het uitdampen.
7. Het bekomen poeder wegen en de fractie berekenen.

Berekening: we wegen de maatbeker voor gebruik. Na het uitvoeren van de proef, wegen we de maatbeker met poeder. Het verschil dat we bekomen is de massa van de caffeïne. De massa van de cafeïne is 0,04g.
De fractie cafeïne is 0,04g/150ml of 0,00027%

1. Aantonen van cafeïne:
2. Op een horlogeglas doe je een beetje van het poeder.
3. Voeg 3 druppels HCl conc. toe samen met enkele kristalletjes kaliumchloraat.
4. Meng met een glazen staaf.
5. Damp uit in een waterbad.
6. Voeg enkele druppels 2 mol/l NH₄OH toe.
7. Een paarse kleur wijst op cafeïne.

 

b.Waarneming (+ foto’s)

4.Reflecteren

Door de paarse kleur kunnen we aanduiden dat er cafeïne in koffie zit. De cafeïne lost op in het oplosmiddel (dichloormethaan) en de rest niet. Zo verkrijgen we in het begin de twee lagen. De dichloormethaan zal verdampen waardoor er enkel nog cafeïne overblijft.

5. Aanvullingen

KLIK