Egyptische nacht

Link filmfragment

1. Benodigdheden

• Isobetadine
• Huishoudazijn
• Waterstofperoxide 30%
• Zetmeeloplossing 1%
• Vitamine C oplossing 5%
• Maatbeker 100 ml

Opstelling

2. Werkwijze

• Doe ongeveer 25 tot 30 ml huishoudazijn in de maatbeker.
• Doe hier 3 druppels isobetadine bij.
• Voeg nu een heel klein beetje vitamine C oplossing toe todat de gele kleur van de isobetadine verdwijnt.
• Aan de inhoud van de maatbeker voeg je nog 30 ml zetmeeloplossing toe.
• Als laatste voeg je beetje bij beetje waterstofperoxide toe.
• Wacht een 5 tot 10 tal minuten.

3. Waarneming

Na even wachten kleurt de kleurloze oplossing geleidelijk aan blauwzwart.

4. Verklaring

Door isobetadine toe te voegen voeg je dijood (indicator voor zetmeel) toe aan de maatbeker. De vitamine C oplossing reduceert dijood in jodide-ionen.

C₆H₈O_{6  ->} C₆H₆O₆ + 2H⁺ + 2e^–
I₂ + 2e^– → 2I^–
Globaal:

C₆H₈O₆(aq) + I₂(aq) → C₆H₆O₆(aq) + 2H⁺(aq) + 2I^–(aq)

Bij het toevoegen van de zetmeeloplossing zal de inhoud van de maatbeker dus niet meteen donkerblauw kleuren. Dat gebeurt pas wanneer waterstofperoxide reageert met de gereduceerde jodide-ionen ter vorming van water en dijood (trage reactie). Hierbij komt zuurstof (onder de vorm van water) vrij en zal stillaan stijgen naar het oppervlak.

H₂O₂ + 2I^–  + 2H⁺ → I₂ + 2H₂O

Het zure milieu dat je creëert door huishoudazijn toe te voegen, zorgt ervoor dat dijood niet zal hydroliseren.

5. Tips and tricks

• Het kan zijn dat je een paarse kleur verkrijgt in plaats van een donkerblauwe kleur. Dit komt omdat je minder dijood (lugol of isobetadine) hebt toegevoegd, waardoor de indicatie van de aanwezigheid van zetmeel minder fel is.
• Je kan zowel isobetadine als een lugoloplossing gebruiken voor deze proef.
• Indien je de kleurverandering na 10 minuten wachten nog steeds niet waarneemt, kan je eventueel een beetje huishoudazijn of waterstofperoxide toevoegen.