Colafontein

1.Onderzoeksvraag

Welke invloed heeft mentos op cola?

2.Voorbereiding

a.Begrippen als achtergrond voor experiment

• Druk
• Koolstofdioxide

b.Materiaal + stoffen

• Cola
• Mentos
• Wagentje
• Paneel/muur
• Egale ondergrond

c.Opstelling (foto)

3.Uitvoeren

a.Werkwijze

1. Pak een fles Cola en plaats er een systeem op waardoor we de mentos op hetzelfde moment er in kunnen laten vallen.
2. Vul het systeem met 6 mentossnoepjes voor een fles cola light van 1.5 liter.
3. Plaats de fles op de auto en laat de mentossnoepjes in de fles vallen.
4. Wanneer de reactie op gang komt, laat het wagentje los.

b.Waarneming (+ foto’s)

Er gaat een reactie ontstaan tussen de mentos en de cola waardoor er een schuimend vermogen ontstaat.

4.Reflecteren

Wanneer je een mentossnoepje in cola gooit verstoor je door het toevoegen van de suikers het evenwicht tussen koolzuur en kooldioxide (de prik) in de cola. Het instabiele koolzuur valt daardoor versneld uit elkaar in water en nog meer kooldioxide-belletjes. De snel ontsnappende extra belletjes maken daarna de fontein. Anders gezegd: voor een hoge fontein is veel prik nodig in zo min mogelijk tijd – om zo de stuwkracht van de belletjes samen te ballen.

Cola light is daarvoor met name geschikt omdat een vloeistof waarin de zoetstof aspartaam is opgelost, een lagere oppervlaktespanning heeft. Daardoor ontstaan gemakkelijker belletjes. Aspartaam reduceert de energie die nodig is voor prikvorming met ongeveer een derde. Suiker, zoals in gewone cola, werkt ook, maar is net iets minder effectief.

Een ruw oppervlak is gunstig: in de praktijk is dat een groter oppervlak, en dat versnelt de prikvorming. Juist daarom is fruitmentos ‘explosiever’ dan mintmentos, zelfs al is de fruitmentos ogenschijnlijk gladder. Schijn bedriegt , want die gladheid wordt veroorzaakt door een laagje Arabische gom, en die lost in de cola vliegensvlug op.

Een hogere temperatuur tenslotte, zorgt ervoor dat in de cola minder gas kan worden opgelost. Het evenwicht tussen koolzuur en prik verschuift daardoor ten gunste van de prik – en de fontein.

5. Aanvullingen

Bronnen

KLIK – KLIK – KLIK