Basen in detergenten: meting van de pH-waarde

1.Onderzoeksvraag

Hoe kun je aanwezigheid van basen in detergenten aantonen?

2.Voorbereiding

Materialen

• reageerbuizen
• reageerbuisrek
• Universeel indicatorpapier
• Glazen staven
• Volle wasmiddel
• Fijne wasmiddelen
• Wol wasmiddel
• Zeep, geraspt

3. Werkwijze

Een geraspt stukje zeep wordt in een reageerbuis geplaatst en opgelost in 5 ml gedestilleerd water.

Evenzo wordt  een spatelpunt van de afzonderlijke wasmiddelmonsters, in geval van vloeibare monsters een paar druppels opgelost in e 5 ml gedestilleerd water en goed gemengd.

Met behulp van een glazen staaf wordt een druppel van de te onderzoeken  oplossing   op een stuk  universeel indicatorpapier gedruppeld en wordt de kleuring na ongeveer 10 seconden waargenomen en wordt de pH-waarde bepaald.

 4. Waarneming

Zeep reageert significant alkalisch in water (pH ≈ 9,5 tot 10). Ook volle wasmiddelen hebben een pH-waarde van 9,5 tot 10,5. In het geval van fijne wasmiddelen is de pH-waarde lager dan bij volledige detergentia.   Wasmiddelen voor wol reageren praktisch neutraal, omdat wol zou mat worden in het alkalische gebied .

Een hoge alkaliteit verbetert de  wasprestaties van een wasmiddel.

Zepen  reageren relatief sterk alkalisch, omdat  zeepionen  sterke basen zijn:

RCOO^– + H₂O      –>            RCOOH    +       OH^–

Voor een alkalische pH-waarde van de detergentia zorgt  natriumcarbonaat (soda), in bleekmiddel-bevattende detergentia  ook natriumpercarbonaat.

In minder alkalische fijne   en speciale reinigingsmiddelen wordt ook  natriumbicarbonaat gebruikt.