Mottenballenkristallen
- Onderzoeksvraag
Hoe maak je kristallen van mottenballen?
- Voorbereiding
Materiaal + stoffen
- Kookplaat
- Eikentakjes
- Glazen bokaal met deksel
- Een lepel
- Mottenballen (naftaleen)
Opstelling (foto)
- Uitvoeren
Werkwijze
- Leg al de benodigdheden klaar op tafel.
- Doe 5 à 6 mottenballen in het glazen bokaal.
- Leg de eikenblaadjes, met de steel naar onder, ook in de glazen bokaal.
- Sluit vervolgens het bokaal af met bijhorende deksel.
- Zet de bokaal op het kookvuur.
- Laat de bokaal even opwarmen door de regelaar op het derde standje te zetten.
- Haal de bokaal na twee tot drie minuten van het kookvuur af.
- Laat de bokaal gedurende een halfuur staan en neem dan waar.
Waarneming (+ foto’s)
Kristalvorming is waarneembaar op de eikenblaadjes en het glazen bokaal na een halfuur.
- Reflecteren
Besluit
De vaste mottenballen verdampen zonder over te gaan in een vloeibare fase. Het proces om rechtstreeks van een vaste fase naar een gasfase te gaan, wordt sublimatie genoemd. Wanneer de kristallen van de mottenballen verhitten, stijgt de temperatuur, smelten de kristallen en vindt de overgang naar een gasfase plaats.
Koeling veroorzaakt een omgekeerde overgang. Wanneer de mottenballendamp bezinkt op de eikenblaadjes, koelt deze af en kristalliseert deze. De faseovergang van gas naar vast wordt desublimatie genoemd.
- Tips and tricks
Leerlingen kunnen de kristallen microscopisch bestuderen.
Een UCLL project
Partners
