Geheimschrift fotochemisch zichtbaar maken
1.Voorbereiding
a.Materiaal + stoffen
- Vulpen/wattenstaafje
- filtreerpapier om op te schrijven
- ijzer(III)nitraat.9H2O
- oxaalzuur
- kaliumhexacyanoferraat(III)
2.Uitvoeren
a.Werkwijze
- Bereid een ijzer(III)oxalaatoplossing door 0.6 g ijzer(III)nitraat op te lossen in 100ml water en 0.4 g oxaalzuur toe te voegen.
- Er ontstaat meteen een gele oplossingvan ijzeroxalaat. Omdat deze oplossing lichtgevoelig is, moet deze in het donker bewaard worden.
- Los 9.87 g rood bloedloogzout op in 100 ml water. Voeg beide oplossingen in het donker bij elkaar. Vul de vulpen/wattenstaafje in het donker met deze inkt. Schrijf daarmee een boodschap op een filtreerpapier.
- De boodschap op het filtreerpapier is bij daglicht nauwelijks te lezen.
- Als je het filtreerpapier in de zon legt of enige tijd belicht ontstaat de boodschap in donkerblauw tot zwartblauw
b.Waarneming (+ foto’s)
3.Reflecteren
Gele ijzer(III)oxalaat wordt blauw en door UV-licht gereduceerd tot koolstofdoxide en ijzer(II)oxalaat.
Fe2[(COO)2]3 → 2 Fe(COO)2 + 2 CO2
Dit is de optelsom van twee halfreacties:
Reductie: 2 Fe3+ + 2 e- → 2 Fe2+ (treedt op onder invloed van licht)
Oxidatie: (COO)22- → 2 CO2 + 2 e-
(In Fe2[(COO)2]3 wordt slechts één van de drie oxalaationen geoxideerd; de andere twee zijn tribune-ionen).
De fotochemisch gevormde Fe(II)ionen reageren met kaliumhexacyanoferraat(III) K3[Fe(CN)6] (= rood bloedloogzout) als reagens tot Turnbulls’ blauw, KFe(II)Fe(III)(CN)6. De kleur is afhankelijk van de concentratie, van groen tot diepblauw.
Fe(COO)2 + K3[Fe(CN)6] → KFe(II)Fe(III)(CN)6 + K2(COO)2
Als je ijzer(II)oxalaat mengt met rood bloedloogzout in het donker zie je praktisch geen kleurverandering van de gele oplossing.
Een UCLL project
Partners
