Hangende water
1.Onderzoeksvraag
Hoe sterk worden waterdeeltjes onderling aangetrokken? Waarom is dit zo?
2.Voorbereiding
a.Begrippen als achtergrond voor experiment
- moleculen
- atomen
- water bestaat uit twee zuurstof en een waterstofatoom
- cohesie (eventueel)
b.Materiaal + stoffen
- twee bokalen met schijf uitgesneden uit deksel
- stukje gaas
- twee karaffen
- water
- opvangbak
- twee geplastificeerde stukjes papier
c.Bereiding oplossingen
Zaag met een decoupeerzaag een schijf uit iedere deksel van de bokaal. Zo heb je de mogelijkheid om er water in te gieten terwijl het deksel alsnog het stukje gaas op zijn plaats houdt.
Slechts één van de twee deksels bevat het stukje gaas.
d.Opstelling (foto)
3.Uitvoeren
a.Werkwijze
- Je geeft een leerling de bokaal zonder het gaas in. Jijzelf neemt de bokaal met het stukje gaas in verwerkt. Laat niet zien aan de leerling dat jouw bokaal verschilt van de zijne of hare.
- Beide gieten jullie met behulp van de karaffen water in de bokalen.
- Jullie plaatsen het geplastificeerde stukje papier bovenop de bokaal. Hierna keren jullie de bokaal om.
- We ziet dat het papiertje blijft hangen.
- Je vraagt nu aan de leerling om zijn plastiekje rustig weg te trekken. Hierdoor zal het water natuurlijk uit de beker vloeien, mits we deze omgekeerd vasthouden.
- Nu trek je zelf het plastiekje weg onder jouw bokaal. Wat gebeurt er?
- Houd de bokaal schuin om het water er uit te laten lopen.
b.Waarneming (+ foto’s)
Er worden waterstofbruggen gevormd tussen de watermoleculen. Deze cohesiekrachten zorgen er voor dat het water niet door de kleine gaatjes van het gaas loopt.
4.Reflecteren
Onderling heersen er krachten tussen de waterstofdeeltjes. Krachten tussen gelijkaardige deeltjes, noemen we cohesiekrachten. In dit geval wordt de onderlinge aantrekking veroorzaakt door de vorming van waterstofbruggen. Dit zijn zwakkere verbindingen tussen een H-atoom en een O-atoom van een ander molecule.Dankzij deze onderlinge krachten, vallen de waterdeeltjes niet doorheen de gaatjes van het gaas.
5. Aanvullingen
Je kan best de randjes van het afgezaagde dekseltje een laagje vernis geven. Dit kan even zeer met doorzichtige nagellak. Dit doen we om het roesten tegen te gaan.
Bronnen